Αλτσχάιμερ

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια σοβαρή και προοδευτική νευροεκφυλιστική πάθηση που επηρεάζει τη μνήμη, τη σκέψη και τη συμπεριφορά.

Αποτελεί την πιο συχνή μορφή άνοιας και έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο στους ασθενείς όσο και στους φροντιστές τους. Η ασθένεια χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, όπως η β-αμυλοειδής και η πρωτεΐνη ταυ, οι οποίες οδηγούν σε εκφύλιση των νευρικών κυττάρων.

Ποιος γιατρός είναι υπεύθυνος για τη διάγνωση;

Η διάγνωση της νόσου απαιτεί συνεργασία ειδικών επαγγελματιών υγείας. Ο κάθε ειδικός παίζει καθοριστικό ρόλο στην κατανόηση και την αντιμετώπιση της νόσου:

Νευρολόγος: Είναι υπεύθυνος για τη διάγνωση και τη διαχείριση διαταραχών του νευρικού συστήματος.
Γηρίατρος: Εστιάζει στις ανάγκες της υγείας των ηλικιωμένων, που είναι οι κύριοι πληθυσμοί που επηρεάζονται από τη νόσο.
Ψυχίατρος: Διαχειρίζεται τις ψυχικές και συμπεριφορικές αλλαγές που συχνά συνοδεύουν την ασθένεια.
Διαγνωστικές μέθοδοι

Η διάγνωση περιλαμβάνει ένα συνδυασμό μεθόδων που βοηθούν στην ακριβή ανίχνευση της νόσου:

Λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού και κλινική εξέταση.
Χρήση απεικονιστικών εξετάσεων, όπως η μαγνητική τομογραφία (MRI) ή η αξονική τομογραφία (CT), για την ανίχνευση αλλαγών στον εγκέφαλο.
Ψυχομετρικές δοκιμασίες που αξιολογούν τη μνήμη, την προσοχή και τις γνωστικές λειτουργίες.
Ανίχνευση βιοδεικτών μέσω εξετάσεων αίματος ή εγκεφαλονωτιαίου υγρού.
Πώς διαχειριζόμαστε τη νόσο;

Η διαχείριση της νόσου Αλτσχάιμερ απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, αλλαγές στον τρόπο ζωής και υποστήριξη:

Φαρμακευτική αγωγή
Αναστολείς χολινεστεράσης: Αυτά τα φάρμακα βελτιώνουν τη μνήμη και την προσοχή, καθυστερώντας την επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Μη-ανταγωνιστές NMDA: Χρησιμοποιούνται σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου για την υποστήριξη των γνωστικών λειτουργιών.
Νέες θεραπείες: Οι σύγχρονες έρευνες επικεντρώνονται στη στόχευση της β-αμυλοειδούς πρωτεΐνης, με ελπίδες για πιο αποτελεσματικές θεραπείες στο μέλλον.
Τρόπος ζωής

Η βελτίωση του τρόπου ζωής μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της νόσου:

Διατροφή: Η μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και ψάρια, έχει συνδεθεί με καλύτερη υγεία του εγκεφάλου.
Άσκηση: Η τακτική σωματική δραστηριότητα όχι μόνο βελτιώνει τη φυσική κατάσταση αλλά και ενισχύει την ψυχική ευεξία.
Συμπληρώματα διατροφής: Η χρήση βιταμινών, όπως η βιταμίνη Ε, και Ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί να βοηθήσει.
Υποστήριξη φροντιστών

Οι φροντιστές συχνά αντιμετωπίζουν τεράστια ψυχολογική πίεση. Η υποστήριξή τους είναι κρίσιμη:

Εκπαίδευση: Η ενημέρωση σχετικά με τη νόσο και τις ανάγκες του ασθενούς βοηθά στη σωστή φροντίδα.
Ψυχική υγεία: Οι ομάδες υποστήριξης και τα διαλείμματα φροντίδας μπορούν να μειώσουν το άγχος και την εξουθένωση.
Πρόληψη

Παρόλο που δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, μπορούν να ληφθούν προληπτικά μέτρα για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου:

Πνευματική άσκηση: Η συμμετοχή σε δραστηριότητες που ενισχύουν τον εγκέφαλο, όπως το διάβασμα ή τα παιχνίδια μνήμης, μπορεί να είναι επωφελής.
Κοινωνική δραστηριότητα: Η διατήρηση σχέσεων με φίλους και οικογένεια βοηθά στην αποφυγή της απομόνωσης.
Τακτική παρακολούθηση: Ο έλεγχος παραγόντων κινδύνου, όπως η υπέρταση και ο διαβήτης, είναι σημαντικός.
Διαχείριση στρες: Μέθοδοι όπως ο διαλογισμός ή η γιόγκα συμβάλλουν στη συνολική ευεξία.

Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή διαχείριση μπορούν να κάνουν τη διαφορά, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τόσο των ασθενών όσο και των οικογενειών τους.

Η ψυχική ασθένεια είναι θεραπεύσιμη»: Μήνυμα ελπίδας για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας

Η ψυχική υγεία είναι ένα θέμα που εξακολουθεί να αποτελεί ταμπού στην ελληνική κοινωνία, καθώς συχνά συνοδεύεται από στερεότυπα και προκαταλήψεις. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, είναι αναγκαίο να προβληματιστούμε για την ανάγκη αλλαγής αυτής της στάσης και την καταπολέμηση του στίγματος που περιβάλλει τα ζητήματα ψυχικής υγείας. Πώς μπορούμε να ξεφύγουμε από τις παραδοσιακές αντιλήψεις και να προάγουμε την ψυχική ευεξία σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας;

Η συζήτηση γύρω από τα θέματα ψυχικής υγείας εντείνεται καθώς αυξάνονται τα φαινόμενα εφηβικής βίας, ενδοοικογενειακών προβλημάτων και κοινωνικών συγκρούσεων. Αυτές οι καταστάσεις, πολλές φορές, συνδέονται με την έλλειψη ψυχικής ανθεκτικότητας και την απουσία κατάλληλης υποστήριξης από το κοινωνικό σύνολο. Όπως τόνισε η κ. Ιωάννα Π. Θεοδωρακοπούλου, Συμβουλευτική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, σε πρόσφατη συνέντευξή της στο CNN Greece, η ψυχική ασθένεια δεν είναι ανίατη και με την κατάλληλη θεραπεία οι ασθενείς μπορούν να επανέλθουν πλήρως στην κοινωνία, διεκδικώντας τα δικαιώματά τους.

Η ψυχική ανθεκτικότητα παίζει καθοριστικό ρόλο όχι μόνο στην αντιμετώπιση προσωπικών δυσκολιών αλλά και στην ανταπόκριση στις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου, όπως οι οικονομικές κρίσεις, οι πόλεμοι και η πανδημία. Η ανθεκτικότητα αυτή μπορεί να καλλιεργηθεί τόσο στην εργασία όσο και στην οικογένεια, ενισχύοντας τη συνολική ευημερία και σταθερότητα. Ένα από τα βασικά ζητήματα που προκύπτουν είναι η εκπαίδευση των νέων και η κατεύθυνσή τους προς τη δημιουργικότητα, την αλληλεγγύη και τον αλτρουισμό, μακριά από τη βία και την επιθετικότητα.

Οι σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις έχουν επιδεινώσει τις συνθήκες που συμβάλλουν στη διάδοση της βίας, κυρίως ανάμεσα στους νέους. Η απουσία κριτικής σκέψης και η μίμηση αρνητικών προτύπων που προβάλλονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενισχύουν την αποδοχή της επιθετικής συμπεριφοράς. Επιπλέον, η έλλειψη υποστηρικτικών δομών τόσο στο οικογενειακό όσο και στο εκπαιδευτικό πλαίσιο καθιστά τους νέους πιο ευάλωτους σε τέτοια φαινόμενα.

Ακολουθεί η πλήρης συνέντευξη με την κ. Ιωάννα Π. Θεοδωρακοπούλου, όπου εξετάζονται λεπτομερώς τα ζητήματα της ψυχικής ανθεκτικότητας, της οικοδόμησης ανθεκτικών κοινωνιών και της σημασίας της προληπτικής ψυχικής υγείας.

Συνέντευξη με την Ιωάννα Π. Θεοδωρακοπούλου: Ψυχική Ανθεκτικότητα και Καταπολέμηση του Στίγματος

Ερώτηση: Κυρία Θεοδωρακοπούλου, θέλω να σας ρωτήσω ποιο είναι το μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας, σε μια πραγματικά πολύ δύσκολη περίοδο με ενδοοικογενειακή βία, και εφηβική, με αναίτιες επιθέσεις στα σχολεία, με ξυλοδαρμούς, με πολέμους γύρω μας. Ποιο το δικό σας μήνυμα;

Απάντηση: Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας φέτος έρχεται να επισημάνει την σημαντικότητα της φροντίδας της ψυχικής υγείας στο εργασιακό περιβάλλον. Μία από τις βασικότερες αξίες που θεωρώ ότι πρέπει να τονιστεί φέτος, είναι η ψυχική ανθεκτικότητα τόσο στο χώρο εργασίας όσο και γενικότερα, ιδίως σε συνδυασμό με την δύσκολη περίοδο που διανύουμε, όπως πολύ σωστά αναφέρατε. Το κλειδί για τη διατήρηση της απόδοσης και της ευημερίας αποτέλεσε η ευελιξία, η προσαρμοστικότητα, αλλά και η ικανότητα για εκμάθηση και εφαρμογή νέων πολιτικών.

Ερώτηση: Είστε, εκτός από επιστήμονας, μια νέα μητέρα. Θέλω να σας ρωτήσω εάν σας απασχολεί και πώς εξηγείτε αυτό το δραματικό «κύμα» που βιώνουμε όλοι μας, εφηβικής βίας, σχολικού εκφοβισμού, ξυλοδαρμών στα σχολεία και κυρίως απάθειας από την πλευρά των μαθητών και νέων ανθρώπων. Εκτιμάτε ότι όλο αυτό το «κύμα» είναι απότοκος του εγκλεισμού, συνέπεια της πανδημίας και των διαφόρων προκλήσεων που έχουμε κληθεί να αντιμετωπίσουμε;

Απάντηση: Αυτή τη στιγμή βλέπουμε την κορυφή ενός παγόβουνου. Οι βίαιες συμπεριφορές στους νέους είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων: κληρονομικότητα, περιβάλλον, καθώς και οι κοινωνικοοικονομικές κρίσεις των τελευταίων ετών. Οι αρνητικές επιπτώσεις αυτών, μαζί με τη συνεχή έκθεση σε ερεθίσματα στο διαδίκτυο που καλλιεργούν την επιθετικότητα, συνεισφέρουν στη δημιουργία ενός δυσλειτουργικού περιβάλλοντος. Η απουσία ενσυναίσθησης και η αποδοχή της βίας οδηγούν σε μια κοινωνία που δεν εκπαιδεύει τους νέους στην ψυχική ανθεκτικότητα.

Ερώτηση: Θεωρείτε ότι υπάρχουν ανισότητες στον τομέα της αντιμετώπισης περιστατικών ανθρώπων με ψυχικά νοσήματα και ανισότητες στην πρόσβαση των υπηρεσιών υγείας;

Απάντηση: Δυστυχώς, οι άνθρωποι που νοσούν ψυχικά συχνά παραγκωνίζονται. Όμως, η ψυχική ασθένεια δεν είναι ανίατη. Με την κατάλληλη θεραπεία, οι ασθενείς μπορούν να επανέλθουν και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Το κράτος μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, προωθώντας την πρόληψη, καταπολεμώντας το ρατσισμό και ενισχύοντας την πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

Ερώτηση: Είμαστε μια κοινωνία που έχει ξεπεράσει το στίγμα της ψυχικής υγείας;

Απάντηση: Δυστυχώς, όχι ακόμα. Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις εξακολουθούν να υπάρχουν. Το στίγμα αποθαρρύνει πολλούς από το να αναζητήσουν βοήθεια, στερώντας τους την υποστήριξη που χρειάζονται.

Ερώτηση: Πώς μπορούμε να οικοδομήσουμε ανθεκτικές κοινωνίες και ανθεκτικές προσωπικότητες;

Απάντηση: Η ανθεκτικότητα ξεκινά από την εκπαίδευση των παιδιών μας. Πρέπει να τα βοηθήσουμε να χτίσουν ένα δυνατό ψυχολογικό ανοσοποιητικό σύστημα που θα τα προστατεύσει από τις δυσκολίες της ζωής. Με αγάπη, στήριξη και καθοδήγηση, μπορούμε να τα προετοιμάσουμε να γίνουν ανθεκτικές προσωπικότητες.